Haydn | Senfoni No. 60, Do Majör, "Il Distratto", Hob. I:60

keman ve notalar

Haydn | Senfoni No. 60, Do Majör, "Il Distratto", Hob. I:60

14 Şubat 2013
|
Mehmet Koçali
Joseph Haydn
Besteci:  (1732 - 1809)
Bestelenme Tarihi: 1774
Yazıyı okurken bir yandan da eseri dinlemek isterseniz aşağıdaki başlat tuşuna basmanız yeterli.

Dinleyeceğiniz eser Ádám Fischer yönetimindeki Austrian-Hungarian Haydn Orkestrası tarafından 1996'da Eisenstadt, Avusturya'da yer alan Esterházy Sarayı'ndaki Haydnsaal'de seslendirilmiştir.

Eserin Bölümleri

  1. Adagio - Allegro di molto
  2. Andante
  3. Menuetto - Trio
  4. Presto
  5. Adagio (di Lamentatione)
  6. Finale: Prestissimo

Haydn | Senfoni No. 60, Do Majör, "Il Distratto", Hob. I:60

Esterházy Sarayı'nda sahnelenen düzenli teatrel performanslarının önemli bir parçası olan Carl Wahr Topluluğu, 1772'den 1777'ye kadar her yaz kısa bir süre sarayda kalmaktaydı. Özellikle Almancaya çevrilmiş Shakespeare performanslarının üzerine uzmanlaşan topluluk, çeşitli başka oyunları da sahneliyordu.

Carl Wahr Topluluğu 1774 sezonunun bir parçası olarak Jean François Regnard'ın orijinal adı "Le Distrait" olan beş perdelik komedisi Der Zerstreute'yi (Dalgın Adam) sahneye koydu ve bu oyun için Haydn bir uvertür ve çeşitli parçalar yazdı. Hem oyun hem de müzikler beğeniyle karşılanınca Haydn İtalyanca "Il Distratto" (Dengesiz Kimse" başlığı altında bu müziği bir senfonide topladı.

Oyunun konusu unutkanlığı yüzünden başına her türlü bela gelen Leandre'nin dalgınlığı üzerine kuruludur. Bu şen sulu mizah için Haydn eşit derecede gülünç bir bölüm yazmıştır. Altı bölümlük senfoninin birinci ve beşinci bölümleri her ne kadar daha ciddi olsa da mizah havasından çok da uzaklaşmaz. Eser Haydn'ın halk şarkılarını en uzun biçimiyle kullandığı senfonisidir; bu şarkılar 2., 3., 4. ve 6. bölümlerde duyulabilir.

Birinci bölümde birkaç kez müzik giderek azalarak kaybolur ve daha sonra kuvvetli ve ani bir geri dönüş yapar. Bunlar Haydn'ın 1791 tarihli 94. Senfoni'sinin "Sürpriz"ini anımsatır.

İkinci bölüm kibar bir Fransız şarkısı üzerine kuruludur ve nefesli çalgıların fanfar benzeri araya girişleri görülür. Menuetto'dan sonra dördüncü bölüm Presto ve onun çılgın sekuensli Balkan halk melodileri gelir.

Adagio (di Lamentatione) başlıklı beşinci bölümde, Haydn'ın Gregorian ezgisinden almış olabileceği bir melodi duyulur. Yaylılardaki yumuşak arpejler bu güzel melodiye eşlik eder ve kısa bir fanfardan sonra melodi tekrar eder.

Haydn en büyük şakasını son bölüm için saklamıştır: Vahşi bir prestissimo tempo ile başlayan müzik, kemanların sol tellerinin yeniden akort edilmeye ihtiyacı varmış gibi duyulmasına sebep olan disonant bir akorla aniden duraklama noktasına gelir, ancak daha sonra bölümün sonuna kadar parlak bir şekilde ilerler.[1]
 
[1] İş Sanat'ın 13 Şubat 2013 tarihli Die Deutsche Kammerphilharmonie Bremen (Şef: Ivor Bolton, Piyano: Gülsin Onay) konser kitapçığından alınmıştır.

Bu eserler de ilginizi çekebilir

magnifiercross