Dinleyeceğiniz eser kemancı Schlomo Mintz ve piyanist Yefim Bronfman'ın Deutsche Grammophon etiketli "Gabriel Fauré, Keman Sonatları" albüm kaydıdır.
1. Keman Sanatı, Fauré'nin ilk yayımlanan eserlerindendir. Besteci bu sanatını, ünlü soprano Pauline Viardot'nun oğluna ithaf etmiş ve eseri ilk kez 27 Ocak 1877'de, kadın kemancı Marie Tuyan ile Societe Nationale de Musique konserlerinde başarıyla seslendirmiştir. Besteci Florent Schmitt'e göre, "Sanat güzelliği ve orijinalliğiyle seçkinleşirken Schumann ve Chopin'de sona erecek bir gelişim çizgisini de başlatır. Diğer taraftan da oda müziği tarihinde çok önemli bir gün olmasının yanında, Fauré'nin on yıl sonra yazacaklarının da ilk habercisidir."
Fauré, sonatın önemli bir kısmını fabrikatör Camille Clerc'in Normandiya'daki çiftliğinde bestelemiş, yine o günlerde orada konuk olarak bulunan Belçikalı genç kemancı Hubert Leonard'dan büyük yardım görmüş, onun teknik öğütleri sonatın keman partisine kolaylık sağlamıştır. Fransız yayıncılar sonatın basımını reddedince bu kez Clerc devreye girmiş, nüfuzunu kullanarak eserin Leipzig'de Breitkopf-Härtel yayınevince basılmasını sağlamış ama yayınevi Fauré'ye herhangi bir ücret ödemeyi kabul etmemiştir.
Dört bölümden oluşan Op.13 Sonat'ın 1. bölümü çok çabuk (AIIegro molto) tempoda ve La Majör tonda, ateşli bir tavırla başlar. Berrak yapıdaki, ancak iki temanın kontrastının değiştirildiği sonat formu içinde, öncelikle piyano tarafından 22 mezür boyunca bir dalga hareketiyle duyurulan senkoplu ana tema, küçük hücrelerden oluşup özgürce gelişen ritmik birimlere dönüşürken Fauré'nin kendine özgü stilini gösterir. Çekici lirik temalar usta bir kontrpuanla geliştirilir, Schmitt'in deyimiyle, orijinalliği bozmadan, zorlanmaksızın, zarif bir akıcılıkla sürer.
2. bölüm ağırca (Andante) tempoda ve Re minör tonda, genellikle melankolik havadadır. Ancak bazen lirik, bazen dramatik tavırları gösteren beş bölmeden oluşur. Yumuşak ve değişken ritmi önce iç çekermiş gibi motiflerden kaynaklanır ve çekici bir armoniyle seçkinleşirken Fransız bestecilerin romantik tarzdaki gücünü sergiler.
3. bölüm ise scherzo biçiminde, canlı ve çabuk (AIIegro vivo) tempoda, 3/8'lik ölçüde ve La Majör tondadır. Özellikle keman, virtüöz spiccato (sıçrayışlı) efektleriyle ön plana geçer. Sürekli devinim (Perpetuum mobile) hareketiyle gelişen bölüm, Schumann'ı anımsatan lirik bir orta bölmeyle kesilir.
4. bölüm çok hızlıya yakın (Allegro quasi Presto) tempoda başlayan final ise, 1. bölüm gibi yine sanat formundadır ve yine aynı özellikleri içerir. Efektlerde aşırıya kaçmadan, yeni Fransız romantizmini sergileyerek sona erer.[1]
[1] Aktüze, İrkin: Müziği Okumak, 2. Cilt. Pan Yayıncılık. İstanbul. 2002.